Francuska klasyka z oferty Winnicy Lidla – degustacja komentowana podczas Winoforum 2021

Wczoraj dobiegło końca Winoforum 2021, czyli druga, pandemiczna edycja zlotu blogosfery winiarskiej w przestrzeni online. Choć z pewnością to wydarzenie nie jest w stanie zastąpić osobistego spotkania zainteresowanych, tak w obecnych warunkach była to jedyna możliwość na zebranie się w naszym gronie przy kieliszku wina – i trzeba to docenić. Dlatego też na samym początku wpisu składam podziękowania ekipie Winicjatywy i magazynu Ferment za organizację i logistyczne ogarnięcie całego przedsięwzięcia – musiało być to nie lada wyzwanie. Napięty do granic możliwości program nie zostawił jednakże czasu na zbyt wiele dyskusji, dlatego też przechodzę do ciekawszej części – opisu win z degustacji komentowanej z oferty Winnicy Lidla, która była sponsorem tegorocznej edycji wydarzenia. Ja, z racji mieszkania za granicą załapałem się na tylko na jedną z trzech, za to dla mnie najciekawszą – win francuskich, którą moderował Wojciech Bońkowski wraz Richardem Bampfieldem MW. Do degustacji wysłano 6 win – dwie wytrawne biele, 3 czerwienie z Bordeaux, oraz słodkie Sauternes.

Tegoroczne logo imprezy. (fot. organizatora)

Pierwsze z win, czyli Pouilly-Fumé François Dubessy 2018 to dość proste sauvignon blanc z Doliny Loary, powstałe z gron zebranych w dość ciepłym roczników. Charakteryzuje się bladozłotą barwą, aromatami melona, brzoskwini, cytryny oraz dojrzałych żółtych jabłek. W ustach wytrawne, o dość bogatej teksturze, średniej kwasowości, nutach melona, agrestu, brzoskwini, cytryny, polnych ziół, z lekką, migdałową goryczką oraz średnim finiszem. Poprawnie zrobione wino z okrzyczanej apelacji, choć nie wiem, czy warte swej ceny. Ocena: **/*** (84/100 pkt). Cena: 59,99 PLN.

Sauvignon blanc w tłustym wydaniu. (fot. Lidla)

Druga próbka kryła Jean Neubert Alsace Grand Cru Altenberg de Bergheim Gewürztraminer 2013. Ten, już dość mocno dojrzały alzacki klasyk zrobił na mnie nieco lepsze wrażenie. Mamy tu piękną, złotą barwę; w nosie znajdziemy sporo aromatów korzennych: imbiru, goździków, róż, owoców egzotycznych oraz miodu. W ustach półwytrawne, z wyraźną słodyczą, średnią kwasowością, nutami ananasa, mango, grapefruita, cytrusów, a także miodu, kwiatów róży i delikantną goryczką. Klasyczne w charakterze, o dość wysokim alkoholu, z średnioługim finiszem. Ocena: *** (86/100 pkt). Cena: 69,99 PLN.

Dojrzały, soczysty Alzatczyk. (fot. Lidla)

Trzecie wino, a zarazem pierwsze z bordoskiej trójki to Château Majorallia Margaux 2017. To niezwykle wysoko cenione, nieklasyfikowane château jest miniaturową jak na miejscowe warunki manufakturą (4 ha), w której powstają solidne wina. Ten konkretny rocznik jest jeszcze bardzo młody, posiada ciemną, purpurową barwę, pachnie wanilią, tostem, kawą, czarną porzeczką, wiśnią, śliwką oraz aronią. W ustach mamy sporą koncentrację, wysoką kwasowość, dużo tanin, a także nuty czarnej porzeczki, dojrzałych wiśni, grafitu, skóry, tytoniu oraz wanilii, a także nieco papryki. Finisz średniodługi, z dominantą ciemnych owoców. Ocena: **** (90/100 pkt). Cena: 189,99 PLN.

Młodziutkie Margaux z potencjałem. (fot. Lidla)

Kolejna czerwień z Bordeaux to Château Haut de la Bécade Pauillac 2015. W przypadku tego wina od lokalnej kooperatywy widać nieco większą dojrzałość i wpływ nieco lepszego rocznika. Mamy tu ciemnorubinową barwę. W aromatach dominuje wiśnia, czarna porzeczka, borówka, aronia, lukrecja, grafit, czekolada oraz wanilia. W ustach sporo jest kwasowości, ale także dużo dojrzałej taniny, dobrze zintegrowany alkohol i średnie ciało. Nie brak tu owocowości spod znaku wisni, czarnej porzeczki, aronii, jest też delikatna nuta zielona pod postacią papryki, a także tytoń, czekolada, ściółka leśna oraz grafit. Finisz średniodługi, pod dyktando wiśni i czarnej porzeczki. Ciekawe, dobrze zrobione, znośne cenowo (biorąc pod uwagę wycenę tej apelacji) Pauillac. Ocena: **** (91/100 pkt). Cena: 119,99 PLN.

Klasyka z Pauillac. (fot. własna)

Choć nie degustuję tak często win z Saint-Émilion, to kolejna butelka dowiodła mi, że powinienem mocniej zainteresować się tą okolicą.  Klasyfikowane Château La Couspade Saint-Émilion Grand Cru Classé 2017 to kolejny dowód, że w okolicach tego urokliwego miasteczka można znaleźć świetne wina. To konkretne cieszy oko rubinową barwą, pachnie czarną porzeczką, aronią, jeżynami, skórą, ale także miętą, tytoniem i wanilią. W ustach świetnie skomponowane, o wysokiej kwasowości, średnim ciele, sporej, acz gładkiej taninie, z nutami czarnych porzeczek, aronii, jeżyn, mięty, papryki, polnych ziół i tytoniu. Całość dzieła wieńczy długi, ziołowo-owocowy finisz. Ocena: **** (93/100 pkt). Cena: 199,99 PLN.

Świetne, klasyfikowane Saint-Émilion. (fot. Lidla)

Jako ostatnie próbowaliśmy Château La Tour Blanche Sauternes 1er Cru Classé 2017 – i tu da się wyczuć wielkość i klasyczność regionu Sauternes. Posiada ono głęboką, złotą barwę; w nosie sporo się dzieje: są tu zarówno aromaty owoców egzotycznych: mango, papai, grapefruita, jak i swojska brzoskwinia, miód oraz wanilia. W ustach dominuje słodycz, choć kwasowość daje radę, stanowiąc podbudowę do socztej owocowości w formie mango, papai, moreli, grapefruita, brzoskwini, skórki pomarańczy, a także delikatnych nut beczkowych. Finisz długi, z wyraźnym posmakiem żółtych owoców. Ocena: **** (92/100 pkt). Cena: 189,99 PLN.

Rewelacyjne, młode Sauternes (fot. Lidla)

Francja zachwyca bogactwem winiarskiego świata. I choć w Winnicy Lidla znajdziemy jego niezwykle skromny wycinek, tak ta reprezentacja może śmiało wypinać pierś po medale – są to po prostu bardzo dobrze zrobione wina. Oczywiście nie każdy dostrzeże ich wielkość, nie każdy będzie też chciał te wina na dłuższy czas odłożyć, a tym bardziej słono płacić, tak jednak cierpliwość w większości wypadków zostanie wynagrodzona. Miejmy nadzieje, że wraz z rozwojem rynku, pojawi się więcej tego typu klasyków. I pijmy je, póki nas stać – ceny wielkich win bordoskich i burgundzkich niestety cały czas rosną. Dlatego tym bardziej warto skorzystać z aktualnej promocji i nabyć je w nieco niższych (5-10% taniej) cenach.

Źródło win: udostępnione do degustacji przez dystrybutora – Winnicę Lidla.

Tokaji Szüret 2020, czyli doroczna degustacja Tokajskiego Bractwa Kawalerów Wina w Tállyi

Rok 2020 z wiadomych względów nie obfitował w imprezy winiarskie. Ba – więcej z nich odwołano, odbyła się tylko niewielka część zaplanowanych wydarzeń. Dlatego też widząc pogarszające się statystyki epidemiologiczne zdecydowałem, że wezmę udział w jednej z nich, a mój wybór naturalnie padł na Tokaj. To właśnie w tym regionie – a dokładniej w położonej w jego zachodniej części miejscowości Tállya odbyła się coroczna impreza Tokajskiego Bractwa Kawalerów Wina. Zazwyczaj odbywa się ona pod koniec kwietnia pod nazwą Tokaji Tavasz (Tokajska Wiosna), tym razem z powodów epidemiologicznych została przeniesiona na jesień i nazwana Tokaji Szüret (Tokajskie Winobranie). Głównym punktem programu, oprócz wystaw oraz przyjęcia nowych członków Bractwa była otwarta degustacja, na którą zaproszono najważniejszych producentów z wsi Tállya. To właśnie z ich win wybrałem piątkę najlepszych, których opisy i oceny przedstawię poniżej.

Dworek Mailloth – to tu odbyła się główna degustacja. (fot. własna)

Jeśli tokaj, to na pierwszym miejscu zawsze będzie aszú. Nie znam rankingu, w którym byłoby inaczej, choć przecież nie o to chodzi, by coś relatywizować. Słodycze to z pewnością wielka siła regionu. I tu również nie ma wyjątków od tej reguły. Trifecta 6 puttonyos Tokaji Aszú 2013 to zrównoważone, krągłe wino o bursztynowej barwie, aromatach pigwy, moreli, brzoskwini, miodu i bogatym smaku, z nutami wyżej wymienionych owoców, świetną kwasowością i dobrze zintegrowaną, nieprzesadnie wysoką (162 g/l cukru resztkowego) słodyczą. Całość jest wielowymiarowa, esencjonalna, a długi finisz dodaje mu tylko majestatu. Ocena: **** (93/100 pkt).

Świetne aszú z winiarni Trifecta. (fot. własna)

Ostatnimi czasy przekonuje się, że region ma również wielki potencjał do produkcji długo dojrzewających bieli. Szent Benedek Nyírjes Hárslevelű 2011 jest idealnym tego przykładem. Charakteryzuje je złota barwa, aromaty polnych ziół, mokrych skał, dymu, miodu, w ustach natomiast znajdziemy potężne ciało, ekstraktywność, świetną kwasowość, a także nuty jabłka, gruszki, suszonej śliwki, herbaty i miodu oraz słoną mineralność. Aż żal, że jest prawie niedostępne na rynku. Ocena: **** (91/100 pkt).

Bardzo dobre szamorodni od Szent Benedek Pincészet. (fot. własna)

Drugie wino tego samego producenta, czyli Szent Benedek Szamorodni 2013 to świednie zrobiona, klasyczna tokajska słodycz, o pięknej, złotej barwie, i bogatej palecie aromatów: mirabelek, brzoskwini, moreli, suszonych owoców, miodu i propolisu. Usta nieprzesadnie ciężkie, z wyważoną słodyczą (120 g/l cukrów), świetną, żwawą kwasowością, bogactwem owocu: brzoskwini, moreli, gruszki, mirabelki, jak i miodu i delikatną, nutą kamienną. Wciąż wydaje się niezwykle młode i świeże, pomimo swego wieku. Ocena: **** (90/100 pkt).

Jednoparcelowe szamorodni z winiarni Hollókői. (fot. własna)

Bardzo dobrze wypadło również świeże, jeszcze niedostępne na rynku Hollókői Tökösmáj Szamorodni Édes 2019. Posiada jasnozłoty kolor, pachnie świeżymi owocami: morelą, pigwą, brzoskwinią, kwiatami, cytrusami oraz miodem. W ustach mamy soczysty owoc: morele, mirabelki, pigwa, brzoskwinia, sporo słodyczy (około 190 g/l cukru resztkowego), która nieco przykrywa wysoką kwasowość. Znajdziemy tu też miód, nuty kwiatów, marmolady brzoskwiniowej oraz długi finisz. Ekspresywne, skoncentrowane, złożone, ale wciąż jeszcze niezwykle młode szamorodni. Ocena: **** (90/100 pkt).

Dorka Homoky i jej świetny kupaż. (fot. własna)

Na sam koniec jeszcze jedno wytrawne wino, które jak ptaszki ćwierkają wkrótce pojawi się w Polsce. To Homoky Furmint-Hárslevelű Birtokbor 2016 – podstawowy kupaż młodej, utalentowanej winiarki Dorki Homoky. Mamy tu jasnozłotą barwę, aromaty mokrej skały, tymianku, zielonej herbaty, dymu i masła. W ustach wyraźnie mineralne, słone, z nutą ziołowo-cytrusową, świetną kwasowością, delikatną owocowością spod znaku gruszki, agrestu i lekką tostowością. Złożone, głębokie, niezwykle terroirystyczne. Ocena: ***/****.

Nowy członek bractwa – Gergely Ripka. (fot. własna)

Tállya powoli budzi się z długiego snu, pojawiają się tu nowe projekty winiarskie, a stare umacniają się na winiarskim rynku. Tutejsze wina są coraz lepsze, wygrywają liczne konkursy, znajdują uznanie zarówno węgierskich, jak i zagranicznych konsumentów. Piękne centrum wioski zachęca do spacerów, szkoda, że brakuje miejsc, które byłyby cały czas otwarte, poza jedną restauracją, działającą we wszystkie dni tygodnia. Winiarnie nie mają stałych godzin otwarcia, winoteki nie uświadczysz, a centrum życia społecznego miejscowości jest jedna, dość podrzędnie wyglądająca kawiarnia, gdzie dobrego wina można szukać ze świecą. Miejmy nadzieję, że wiatr zmian dotrze i tu, by móc w pełni wykorzystać potencjał tego niezwykle urokliwego miejsca.

Do Tállyi podróżowałem i w imprezie brałem udział na koszt własny.

11. Furmint Február Nagykóstoló – kolejna edycja wielkiej degustacji furmintów

Z początkiem lutego miało miejsce jedno z najważniejszych wydarzeń na węgierskiej scenie winiarskiej, czyli wielka degustacja furmintów – Furmint Február Nagykóstoló. Jedenasta edycja imprezy, podobnie jak poprzednie mieściła się w gmachu Muzeum Rolnictwa znajdującego się w kompeksie Zamku Vajdahunyad. I tym razem pojawiło się około 100 producentów z całych Węgier, oraz sąsiednich krajów: Austrii, Słowenii, Słowacji, Serbii. Trzon wystawiających stanowili znani, i uznani producenci, ale organizatorzy zadbali, by pojawiło się kilku debiutantów – w większości z tokajskiego regionu winiarskiego.

Piękne miejsce dla pięknych win. (fot. własna)

Jeszcze przed oficjalnym początkiem imprezy miał miejsce ciekawy masterclass – łączenia kawy z winem. Przyznam szczerze, że kawoszem nie jestem, a i łączenie tych dwóch, tak innych, choć po części i podobnych napojów pod kątem degustacyjnym wydawało się z początku mocno karkołomnym rozwiązaniem. Wina, pochodzace z debiutującej w zeszłym roku winiarni Szélkiáltó Pincészet w połączeniu z wyselekcjonowaną kawą z Hondurasu z palarni Black Sheep Roastery & Coffee dały jednak wyjątkowo bogaty i nieszablonowy obraz, i pokazały, że warto eksperymentować z pairingiem.
Dość celowo odpuściłem większość znanych producentów, by spróbować win od mniej znanych nazwisk. Takim jest Attila Orsolyák, garażowy winiarz z Rátki. Posiada niecałe 2 hektary w stanowiskach Istenhegy, Szent Tamás oraz Úrágya, z których powstają wspaniałe wina. Szczególnie dobrze zapadło mi w pamięci Orsolyák Az én világom 2018, kupaż furminta i hárslevelű, z wyraźną nutą brzoskwinii, zielonego jabłka, wanilii, słoną mineralnością i solidną, nie tak oczywistą w tym roczniku kwasowością (ocena: ****/*****). Wybitne jest także Orsolyák Úrágya Furmint 2017, z wyraźnymi nutami dymnymi, wanilii, tostu, oraz soczystej brzoskwinii, cytrusów, dominantę stanowi tutaj nuta mineralna i wibrująca, chrupka kwasowość (ocena: ****/*****).

Attila Orsolyák – nieodkryty geniusz z Rátki. (fot. własna)

Zupełnie innym doświadczeniem była degustacja ponad dziesięcioletniego furminta z winiarni Bussay Pince z regionu Zala. Wino to jest dziełem ojca obecnej właścicielki, László Bussaya, który uważany jest za odnowiciela tradycji winiarskich tamtych okolic. Po jego przedwczesnej śmierci winiarnię przejęła córka Dorottya, która w rocznicę założenia rodzinnego przedsiębiorstwa postanowiła wypuścić jeden z rodzinnych skarbów. Bussay Örökség Furmint 2009 charakteryzuje się aromatami prażonych orzechów, dymu, suszonych śliwek, suszonego jabłka oraz przypraw korzennych, usta nadzwyczaj soczyste, z wraźnie zaznaczoną kwasowścią, nutami orzechów, pieprzu, wanili i suszu owocowego. Gdyby tylko każdy furmint starzał się z taką gracją (ocena: ****).

Bussay Örökség – doskonały dojrzały furmint! (fot. własna)

Niezwykle udanie zaprezentował się także Harsányi Ciróka Furmint 2017, wino od średniej wielkości producenta z Sárospatak – Hársanyi Pincészet. Znajdziemy tu nuty ziołowo-owocowo, między innymi miętę, akację, trochę brzoskwinii, gruszki i zielonego jabłka, a także wspaniałą kwasowość, oraz słoną mineralność. Na finiszu pojawia się lekka goryczka, ale nie przysłania ona absolutnie pozytywnego obrazu tego wina (ocena: ****).
Równie ciekawe okazało się ostatnie z wyróżnionych w tym wpisie win, czyli Dorogi Deák Furmint 2016. Rodzeństwo Dorogich od kilkunastu lat tworzy coraz to lepsze wina z najlepszych stanowisk w okolicach wsi Tarcal. Nie inaczej jest z tym furmintem, w którym dominują nuty pieprzne, korzenne, wzbogacone cytrusową kwasowością, soczystą owocowością i delikaną, acz wyraźnie zaznaczoną kwasowością. Powazna struktura, niezła długość, wielowarstwowość – czego chcieć więcej? (ocena: ****).

Harsányi – nowa siła w północnej częsci Tokaju. (fot. własna)

Po raz kolejny furmint udowodnił, że niejedną ma twarz, i najjaśniejszą gwiazdą madziarskiego winiarstwa. Choć czuć już oddech słowackiego, austriackiego czy też słoweńskiego winiarstwa, to wciąż Tokaj dyktuje trendy stylu. Pytaniem otwartym jest to, na ile potrafi on skraść serca lokalnych i zagranicznych konsumentów, gdyż nie jest on najlepszym źródłem dla tanich, codziennych win. Na odpowiedź będziemy musieli jeszcze trochę poczekać, ja zaś dziękuję za możliwość degustacji Dánielowi Kézdyemu, pomysłodawcy i organizatorowi imprezy.

W Furmint Február Nagykóstoló brałem udział na zaproszenie organizatorów.