Mitiszol Fesztivál – naturalne wina Europy Środkowej

Od kilkunastu lat uwaga świata winiarskiego kieruje się ku winom naturalnym – czy to pozbawionym dodatku siarki, czy też z upraw biodynamicznych, powstałym bez użycia drożdży hodowlanych. Spory wpływ na to ma moda na slow food, na odkrywanie prawdziwej esencji tego, co jemy i tego, co pijemy. Na Węgrzech propagatorem tego ruchu (lub stylu życia – co kto woli) jest organizacja Terra Hungarica, zrzeszająca producentów win naturalnych. Ich reprezentantem jest Terroir Club, który posiada sklep internetowy pod nazwą mit iszol? (co pijesz?). Co roku organizuje on w Budapeszcie festiwal win naturalnych, który przyciąga sporą uwagę publiczności. W tym roku i ja pojawiłem się na tej zacnej imprezie.

Publika dopisała. (fot. własna)

 

Mitiszol Fesztivál, bo tak brzmi jego nazwa, to przede wszystkim festiwal win autentycznych, naturalnych, ale nie tylko. Znajdziemy tu też producentów naturalnych soków, syropów, spirytualiów – a także producentów organicznej żywności. Podczas imprezy swoje produkty prezentowało 34 winiarnie z 7 krajów, prezentując 148 win. Dominowały oczywiście lokalne, węgierskie winiarnie, ale silną reprezentację wystawiła także Słowacja, poprzez winiarnie Strekov 1075, Kasnyik Rodinné Vinárstvo czy też Mátyás Családi Pincészet. Co ciekawe, każda z nich jest prowadzona przez Węgrów. Oprócz tego pojawiła się również gwiazda austriackiej sceny winiarskiej – Weingut Nikolaihof z Wachau.

Oprócz win można było także spróbować m.in syropy owocowe. (fot. własna)

 

Przejdźmy zatem do tego, co najciekawsze – win. Wybrałem dla Was najlepsze z nich. Najciekawszym, najbardziej przekonującym z węgierskich win był Losonci Riesling 2015. Jeszcze chyba nigdy nie spotkałem się z tak udaną wariacją tego szczepu. Mamy tu wyraźną nutę naftową, mineralność, cytrusy oraz brzoskwinie, wszystko to przy świeżej kwasowości i delikatnym (6 g/l), aczkolwiek świetnie zintegrowanym cukrze resztkowym. Stoi za nim mały producent z Mátry – Bálint Losonci. Prawdziwa perełka. Ocena: ****. Cena: 4799 HUF (65 PLN).

Najlepszy węgierski riesling, jaki kiedykolwiek piłem. (fot. własna)

 

Dorogi Testvérek, to jeden z wielu ciekawych producentów, który nie był obecny podczas Dnia Tokaju w Warszawie. Każde z prezentowanych przez nich win zrobiło na mnie duże wrażenie. Furmint Előhegy 2015, o wyraźnej nucie waniliowej, brzoskwini, moreli oraz świetnej kwasowości może stanowić za wzorzec wina odmianowego. Ocena: ***/****. Cena: 3999 HUF (54 PLN). W Furmincie Deák beczka usuwa się nieco na drugi plan, pojawia się za to przyjemna pikantność, lekka słodycz oraz wyraźne nuty brzoskwini, mamy tu również więcej ciała. Ocena: ***/****. Najlepszym zaś ich dziełem jest Fordítás 2012, w którym dominują nuty botrytisu, miodu, moreli oraz kandyzowanych owoców. Wyczuwalna jest także oksydacja, kwasowość świetnie balansuje potężna słodycz (ponad 120 g/l cukru resztkowego). Bardzo finezyjne, oleiste, piękne wino. Ocena: ****. Cena: ok. 8000 HUF (108,50 PLN).

Ten fordítás koncentracją przewyższa niejedno aszú. (fot. własna)

 

Kolejnym z odkryć imprezy była winiarnia Janosha von Beőthy z Badacsony. Sprowadza on francuskie szczepy, które sadzi na wulkanicznych stokach góry Csobánc. Warto sięgnąć po Glamour Chenin Blanc 2015, które zachwyca kremowością, nutami wanilii oraz brzoskwini, przy świetnej kwasowości i słonej mineralności. Ocena: ***/****. Bardzo dobry jest także Pinot Grande 2013, czyli pinot noir. Mamy tu sporo nut owoców leśnych, ściółki, trochę czekolady. Bardzo ekstraktywne, jak na wino z tego szczepu. Ocena: ***/****. Bardzo ciekawe jest także Petit Rhone 2013 (Syrah). Owoce leśnie, pikantność, dobra kwasowość oraz sporo ciała – to wszystko znajdziecie w tym winie. Ocena: ***/****.

Chenin blanc z Badacsony. Interesujące. (fot. własna)

 

Z Sopronu przybył Franz Weninger. Posiada on winnice po obydwu stronach granicy – w Austii i na Węgrzech. Jego Fretter Cabernet Franc 2013 charakteryzuje świetna budowa, elegancko ułożone taniny, nuta pieprzu, dojrzałych wiśni oraz czarnych porzeczek. Ocena: ***/****. Cena: 9800 HUF (132,50 PLN). W drugim z jego win, Höllesgrund Kékfrankos 2015 znajdziemy nuty wiśni, czereśni, dojrzałej śliwki oraz skóry. Sporo tu owocu, świetna struktura oraz dobra, trzymająca wszystko w ryzach kwasowość. Jak wszystkie inne wina producenta, i to powstało z biouprawy. Ocena: ****. Cena: 5300 HUF (72 PLN).

Franz Weninger – młody rewolucjonista z Austrii. (fot. własna)

 

Spodobały mi się także wina Zsolta Sütő z winiarni Strekov 1075. Sporo dobrego pisały o nich Butelki Literki Kilometry, więc i ja postanowiłem sięgnąć po osławione butelki. Bardzo spodobało mi się jego Créme # 1, czyli mętny, naturalny musiak powstały z odmiany Dévin. Sporo tu nut oksydacji, mamy tesz suszone figi, skórkę pomarańczy, gruszkę i świetną kwasowość. Trudne do opisania, dziwne, ale przyjemne! Ocena: ****. Ciekawe jest także Pinot Noir 2016, o nutach owoców leśnych, maliny, z świetną kwaskowością. Gdzieś w tle migocze ziemistość oraz ściółka oraz nuta wędzonki. Ocena: ***/****.

Zsolt Sütő – wspaniały winiarz z Strekov 1075. (fot. własna)

 

Koniec końców nadeszła pora na winnicę, która przekonała mnie ostatecznie, by wziąć udział w imprezię, czyli Weingut Nikolaihof. Sprośród siedmiu prezentowanych win szczególnie spodobały mi się trzy. Grüner Veltliner vom Stein 2016 łamie stereotypy nt. tego szczepu. Mamy tu nuty nafty, wyraźną mineralność, sporo owocu (cytrusy, brzoskwinia), świetną kwasowość, a gdzieś na finiszu pojawia się biały pieprz. Ocena: ***/****. Riesling Steiner Hund 2014, czyli wino z najbardziej stromej parceli zachwyca słoną mineralnością, ostrą jak brzytwa kwasowością, nutami cytrusów oraz sporym ciałem. Ocena: ****. Riesling Steinrieslier 2004 pokazuje najlepsze oblicze odmiany – mamy tu zarówno naftę, słoną mineralność, świetną kwasowość, ale też sporo ciała, delikatnie zaznaczone nuty owocowe, lekką pikantność. Bardzo długi finisz. Dla koneserów. Ocena: ****/*****.

Genialne wina z Weingut Nikolaihof. (fot. własna)

 

Z imprezy wróciłem zachwycony, choć udało mi się spróbować może połowy dostępnych win. Nie żałuję, gdyż odkryłem nowe twarze, sięgnąłem po ciekawe butelki i miałem szansę skonfrontować je z tym, z czym miałem do czynienia do tej pory. A co do naturalności i autentyczności w winach – to jest to bardzo ciekawy ruch – kiepskich win było naprawdę niewiele, winiarze zadbali o to, by każdy wrócił zadowolony. Z roku na roku coraz więcej producentów decyduje się zaprzestać stosować pestycydów, by tworzyć wina w zgodzie z naturą i wypada to pochwalić. Motto festiwalu zdradza nam zaś całą prawdę na temat win naturalnych: jesteś tym, czym pijesz.

W imprezie wziąłem udział na koszt własny.

Co w węgierskiej prasie piszczy – listopadowe wydanie magazynu VinCE z polskimi wątkami

Rzadko kiedy zdarza mi się komentować to, co dzieje się w miejscowej (węgierskiej prasie), aczkolwiek ostatnio mam ku temu kilka powodów. Niedawno recenzowałem ranking Top100 legjobb magyar bor, dziś zaś padnie słów kilka o najnowszym, listopadowym wydaniu magazynu VinCE, gdyż zawiera on wątki polskie. Warto go zakupić również ze względu na panel aszú z 2013 roku – powstałych już po najnowszych zmianach regulacji.

Już niedługo święta, czas aszú. (fot. własna)

 

Spośród kilkunastu nadesłanych do degustacji win najlepsze miejsce zajął Gróf Degenfeld Tokaji Aszú 6 puttonyos, który jako jedyny otrzymał maksymalną liczbę 5 gwiazdek. Za nim, na podium z czterema gwiazdkami uplasowały się Pajzos Tokaji 6 puttonyos aszú  oraz Pannon Tokaj Dominium Aszú 6 puttonyos. Kupując któreś z nich musimy liczyć się z wydatkiem w przedziale cenowym 11000-13000 HUF (149,50-177 PLN). Spośród tańszych win wysoko uplasowały się znana z oferty Lidla Dereszla Tokaji Aszú 5 puttonyos (5000 HUF – 68 PLN), Babits Tokaji Aszú 5 puttonyos (4490 HUF – 61 PLN) oraz Hattyús Tokaji Aszú z Disznókő (4100 HUF – 56 PLN). Zaskakuje dość odległe miejsce zwyciężcy rankingu Top100, Grand Tokaj Tokaji Aszú, które zajęło dopiero 14 miejsce. Miłym zaskoczeniem jest 9 miejsce Tokaj Aszú 6 puttonyos z Hímesudvar, które również miałem możliwość nie tak dawno degustować.

Najlepsze wina panelu aszú (fot. własna)

 

W drugim panelu testowym, w sekcji nowości znalazły się wina wytrawne. Spośród nich świetnie sobie poradziły wina Gróf Degenfeld – Tokaji Muscat Blanc 2016 i Tokaj Furmint 2016, zajmując pierwsze i trzecie miejsce. Przedzieliła je tylko Kadarka z winiarni Fekete Borpince z Szekszárd. Na 4 i 5 miejscu znalazły się zaś Tokaji Mézes-Mály Furmint i Tokaji Hárslevelű z małej, ale odnoszącej coraz większe sukcesy winiarni Péter Pincészet. Co ciekawe, obydwa wina dostępne są u producenta w rewelacyjnej cenie 1900 HUF (26 PLN).

Zmiany, zmiany, zmiany – ciekawy artykuł Grega Somogyi (fot. własna)

 

Dla znających język węgierski polecam artykuł Gergelya (Grega) Somogyi, który bardzo dokładnie opisał zmiany, które w ostatnich latach zaszły w Tokaju, koncentrując się na nowych regulacjach prawnych. Mnie zaś najbardziej zainteresował tekst Gabriela Kurczewskiego pt. Kapsuła czasu (Időkapszula), opisujący losy Fukierów oraz ich zbiorów, zobrazowany rycinami i zdjęciami z Narodowego Archiwum Cyfrowego. Poznajemy tu historię rodu począwszy od Floriana Fukiera (żyjącego w latach 1772-1837) do Henryka Marii Fukiera, za którego życia (1886-1959) owe potężne, wielotysięczne zbiory wina zostały rozszabrowane. Znajdziemy wzmianki o ich pochodzeniu, sposobie przechowywania, a także stosunku ówczesnych do węgrzynów. Jest to bardzo interesująca lektura, stanowiąca dobry wstęp do książki Fukier i wino, którą już zamówiłem.

Artykuł G. Kurczewskiego o Fukierach i ich winach. (fot. własna)

 

W dziale nowości znajdziemy także krótką wzmiankę o przyznaniu Zoltánowi Heimannowi tytułu Człowieka Roku na gali Grand Prix Magazynu Wino a także o zwycięstwie Piotra Pietrasa w odbywających się w Budapeszcie mistrzostwach świata młodych sommelierów Chaîne des Rôtisseurs.

Źródło magazynu: zakup własny, dostępny jest na terenie Węgier w salonikach prasowych Relay oraz Inmedio, a także w wybranych supermarketach sieci Tesco i Auchan w cenie 695 HUF (9,50 PLN).

Furmint Forum – wielka degustacja furmintów w Koszycach.

Organizatorzy „Furmint Forum” – jednej z największych słowackich imprez winiarskich zapraszają wszystkich pasjonatów wina na wielką degustację furmintów, która odbędzie się 1 grudnia 2017 r. w obiekcie Kina Slovan (Capitol), ulica Hlavná 232/59A w Koszycach na Słowacji.

Podczas festiwalu ponad 30 winiarzy zaprezentuje do degustacji ponad 100 furmintów. Odmiana ta jest jedną z najważniejszych  winorośli uprawianych w Europie Środkowo-Wschodniej. Znakomicie nadaje się do produkcji białych win wytrawnych, półwytrawnych,  półsłodkich i naturalnych win słodkich. Jest też podstawowym szczepem, z którego wytwarza się aszú  – jedne z najlepszych na świecie słodkich win deserowych. Uprawia się ją przede wszystkim w tokajskim regionie winiarskim na terenie Węgier i Słowacji, jak również w regionach Somló i Csopak (Węgry) czy też w Południowosłowackim Regionie Winiarskim. Nasadzenia odmiany spotkamy także w takich krajach jak Słowenia, Chorwacja i Austria.

Swoją obecność na festiwalu już potwierdzili:

– z Węgier: Majoros Pincészet, Myrtus Pince, Patricius Borház, Homoky Pincészet, Vincze Tomi Borok, TOKAJ HÉTSZŐLŐ, Zsirai Pincészet, Kvaszinger Borászat, Budaházy-Fekete Kúria, Erzsébet Pince, ProVinum, Árpád-hegy Pince, Tokajicum, Karádi-Berger Borászat, Tokaj Disznókő Szőlőbirtok és Pincészet, Sanzon Tokaj.

– ze Słowacji: Víno Vdovjak, Tokaj&Co., Chateau GRAND BARI, Tokaj Macik Winery, Chateu Vecsey, J&J Ostrožovič, Marián Takáč – Vinárstvo u KOŇA, Tokaj Zlatý Strapec, Ladislav Tasani TASSONY TOKAJ ESTATE, Martin Danko.

Program „Furmint Forum”:

15:30 – 17:30 – degustacja dla przedstawicieli HoReCa i prasy.

Przedstawiciele HoReCa i prasy mają bezpłatny wstęp, wyłącznie za zaproszeniem, potwierdzonym przez organizatora i na podstawie wcześniejszej rejestracji. Link do rejestracji: http://www.furmintforum.sk/en/registracia/

Po wypełniniu formularza należy nacisnąć przycisk „REGISTER”

17:30 – 22:00 – publiczna degustacja

Bilety na degustację publiczną można nabyć w przedsprzedaży w cenie 17 EUR do 26 listopada 2017 r. lub w dniu festiwalu tj. 01.12.2017 r. w cenie 20 EUR w Vinotece Villa Casa w Koszycach na Słowacji. Więcej informacji dotyczących procedury zakupu biletów w przedsprzedaży znajduje się pod linkiem: http://www.furmintforum.sk/en/vstupenky/

22:00 – zakończenie festiwalu

Plakat promujący imprezę. (żródło: strona organizatora)

 

Zasady dotyczące publicznej degustacji:

1. Kieliszki festiwalowe.

Degustacja win odbędzie się tylko i wyłącznie przy użyciu oficjalnych kieliszków festiwalowych, za które organizatorzy pobiorą depozyt w wysokości 3 EUR. Po zwrocie kieliszka pobrany uprzednio depozyt zostanie zwrócony.

2. Płatność za degustację.

Próbki win do degustacji można kupić jedynie za pomocą żetonów. Opłaty w gotówce są niedozwolone i nie będą przyjmowane. Objętość pojedynczej próbki wina wynosi 0,05 l.

3. Żetony
Cena biletu zawiera żetony o wartości 10 EUR. W razie potrzeby kolejne żetony o wartości 0,50 EUR i 1 EUR można dokupić podczas festiwalu w oficjalnym punkcie sprzedaży zlokalizowanym w miejscu festiwalu tylko i wyłącznie za gotówkę. Niewykorzystane żetony nie podlegają wymianie na gotówkę.

4. Muzyka i działalność charytatywna.
Podczas degustacji gościom festiwalu czas umili muzyka wykonywana przez zespół Wine Boyz (Nándor Polgáry & guest). 10% przychodów z festiwalu zostanie przeznaczone na cele charytatywne.

5. Noclegi
Partnerem festiwalu jest Congress Hotel Centrum w Koszycach, który oferuje uczestnikom „Furmint Forum” noclegi w promocyjnej cenie. Więcej informacji na stronie festiwalu.

Oficjalna strona Festiwalu „Furmint Forum”: http://www.furmintforum.sk/en/

Facebook: https://www.facebook.com/events/1468321379955487/

 

NieWinne Podróże są partnerem medialnym imprezy.