Wielki test węgierskich cabernet franc

Nie ma żadnej innej światowej odmiany, która przyjęłaby się na Węgrzech tak dobrze, jak cabernet franc. Przynajmniej, jeśli chodzi o marketing i budowanie strategii lokalnych brandów winiarskich, aniżeli realną powierzchnię upraw, bo w tej przewodzą cabernet sauvignon, merlot oraz chardonnay. W przypadku dwóch wymienionych ciemnych odmian stosunkowo rzadko są one butelkowane samodzielnie, natomiast cabernet franc zazwyczaj trafia na rynek jako wino jednoodmianowe. Jego nasadzenia znajdziemy na Węgrzech w każdym regionie, aczkolwiek największą rolę pełni w Villány (342 ha), Egerze (249 ha) oraz w Szekszárdzie (234 ha). W pierwszym z nich ceni się go tak bardzo, że stworzono osobną apelację dla win jednoodmianowych – Villányi Franc. Ja z węgierskim cabernet franc mam dobre doświadczenia, dlatego też z chęcią przyjąłem zaproszenie na test win z tej odmiany organizowany przez Edit Szabó i Eszter Pesti z portalu Borsmenta. Muszę przyznać, że zostałem pozytywnie zaskoczony poziomem, spośród 15 próbek każda była conajmniej poprawna, a 10 z nich to wina bardzo dobre (ocena: *** lub 86+/100 pkt). Oto recenzje wyróżnionej dziesiątki.

Drogi i dobry franc z Villány. (fot. własna)

Heumann La Trinitá Villányi Franc 2018 to klasyczna czerwień z południa kraju. Wino fermentowało w kontrolowanej temperaturze w zbiornikach ze stali, po czym dojrzewało w beczkach (barrique i tonneau) z węgierskiego dębu przez 24 miesiące. Posiada ciemnorubinową barwę. Pachnie czarną porzeczką, wiśnią, wanilią, czekoladą. W ustach wytrawne, dość dobrze zbudowane, z wysoką kwasowością, sporą taniną, nutami czarnej porzeczki, wiśni, żurawiny, suszonej czerwonej papryki, wanili i skóry. Finisz średniodługi. Typowe, oddające charakter odmiany wino. Ocena: *** (87/100 pkt). Cena 11010 HUF (136,50 PLN).

Dojrzałe wino w bardzo dobrej formie. (fot. własna)

Szőke Cabernet Franc 2013 było jednym z zaskoczeń panelu. Dojrzałe już wino spędziło kilka miesięcy w dębowych beczkach, po czym trafiło do butelek na niespełna dekadę. Mieni się rubinową barwą. Nos jest dość intensywny, z aromatami wiśni, czereśni, czarnych porzeczek, wanili, skóry, przypraw korzennych i octu balsamicznego. W ustach wytrawne, średnio zbudowane, z średniowysoką kwasowością, średnią taniną, nutami wiśni, suszonych śliwek, octu balsamicznego, kompotu z czerwonej porzeczki i skóry. Finisz średni. Jego wiek jest wyczuwalny, ale wino wciąż ma się bardzo dobrze, aczkolwiek nie zalecałbym dłuższego dojrzewania. Solidna butelka z miejsca, które słynie głównie z bieli. Ocena: *** (86/100 pkt). 3000 HUF (37 PLN).

Niezwykle udana fińsko-węgierska kooperacja. (fot. własna)

Rejiji Villányi Franc Kopár 2017 to dzieło fińsko-węgierskiej pary, która na emeryturze postanowiła spróbować swoich sił w winiarstwie – z niezwykle udanym skutkiem! Owoce pochodzą z krzewów rosnących na słynnej parceli Kopár, a gotowe wino dojrzewało przez kilkanaście miesięcy w dębowych beczkach. Charakteryzuje je ciemnorubinowa barwa. W nosie znajdziemy aromaty czarnych porzeczek, wiśni, suszonej śliwki, tytoniu, skóry oraz wanili. Usta dobrze zbudowane, wytrawne, z średniowysoką kwasowością, sporą taniną, nutami wiśni, czarnej porzeczki, suszonych śliwek, skóry, przypraw korzennych, tytoniu. Finisz długi. Bardzo dobre, mocarne, ekstraktywne wino, jedynym mankamentem jest tu wysuszająca tanina. Ocena: *** (88/100 pkt). 43,90 EUR (205,50 PLN).

Młodziutki franc z Sopronu. Czekam na kolejne roczniki. (fot. własna)

Steigler Prémium Cabernet Franc 2020 powstał z owoców pierwszego zbioru młodej plantacji z parceli Steiger. Uprawy są prowadzone w sposób organiczny. Moszcz fermentował w otwartych kadziach, a po tłoczeniu trafił do dużych, używanych dębowych beczek na 12 miesięcy. Posiada ciemnorubinową barwę. Pachnie czarną porzeczką, wiśnią, różą, śliwką, przyprawami korzennymi oraz skórą. W ustach dobrze zbudowane, wytrawne, z wysoką kwasowością, potężną taniną, nutami wiśni, czerwonej porzeczki, skóry, gałki muszkatołowej i mięty. Finisz średniodługi. Nie jest przesadnie głębokie, ale smaczne i autentyczne. Ocena: *** (87/100 pkt). Cena: 4780 HUF (59 PLN).

Świetne cool climate wine z Egeru. (fot. własna)

Havas & Timár Franom 2018 to wino od młodego producenta z Egeru. Użyto tu gron cabernet franc pochodzących z parceli Rádé. Fermentacja przebiegła w otwartych kadziach, zaś po tłoczeniu wino trafiło do nowych i używanych beczek na okres 20 miesięcy. Zabutelkowano je bez filtrowania. Charakteryzuje się średniorubinową barwą. Nos kusi aromatami czarnej porzeczki, wiśni, papryki, żurawiny, skóry, tytoniu i octu balsamicznego. W ustach wytrawne, średnio zbudowane, z wysoką kwasowością, średnią, acz gładką taniną oraz nutami wiśni, żurawiny, czarnej porzeczki, mięty, czarnego pieprzu i skóry. Finisz średniodługi. Eleganckie, świeże wino, wyraźnie da się wyczuć, że jest to flaszka z chłodniejszego regionu winiarskiego. Ocena: ***/**** (89/100 pkt). Cena: 4390 HUF (54,50 PLN).

Świetne, filigranowe wino z Villány. (fot. własna)

Zsirai Villányi Franc 2020 to młodziutka czerwień od rodzinnej winiarni rozsianej po trzech regionach winiarskich (Tokaj, Somló i właśnie Villány). Nie znalazłem technikaliów wina, ale grona pochodzą z siedliska Weingarten-dűlő we wsi Palkonya, a gotowe wino dojrzewało w dębowych beczkach. Cechuje je ciemnorubinowa barwa. W nosie dominują aromaty wiśni, czereśni, czarnej porzeczki, maliny, borówki, z delikatnym śladem wanilii. Usta są wytrawne, średnio zbudowane, o wysokiej kwasowości, średniej taninie, z nutami słodkich owoców spod znaku wiśni, czarnej porzeczki, czereśni, maliny, znajdziemy tu także przyprawy korzenne, wanilię, pieprz i eukaliptus. Finisz długi. Soczyste, niezwykle pijalne, i jak na Villány – wybitnie filigranowe wino. Ocena: **** (91/100 pkt). Niedostępne w sprzedaży.

Buraczkowa czerwień z Mátry. (fot. własna)

Szőke Cabernet Franc 2020 to drugie już wino tego producenta w panelu, i zupełnie inne od starszego poprzednika. Przez kilka miesięcy dojrzewało w beczkach (barrique). Ma średniogłęboką, rubinową barwę. Nos zaskakuje – są tu buraki, czerwona papryka, ocet balsamiczny, suszony pomidor, ale też prażona kawa. W ustach wytrawne, średnio zbudowane, z wysoką kwasowością, nutami wiśni, żurawiny, buraków, pieczonej papryki, skóry i pieprzu. Finisz średniodługi. Odstaje stylistyczne od reszty stawki, ale jest ciekawie zrobiona, nieoczywista czerwień z Mátry. Ocena: *** (86/100 pkt). Cena: 3000 HUF (37 PLN).

Smaczne, codzienne wino z Szekszárdu. (fot. własna)

Hetényi Pincészet Cabernet Franc 2020 to lekka czerwień z Szekszárdu. Dojrzewała przez kilka miesięcy w dębowej beczce. Posiada jasnorubinową barwę. Pachnie aromatami zielonej papryki, tytoniu, skóry, przypraw korzennych i szczypta czerwonej poreczki. W ustach jest wytrawne, średnio zbudowane, z wysoką kwasowością, gładką taniną, nutami wiśni, czereśni, czarnej porzeczki, zielonej papryki, skóry i pieprzu. Finisz średni. Pomimo niespecjalnie przyjemnego nosa, jest to smaczne, codzienne wino. Ocena: *** (86/100 pkt). Cena: 2720 HUF (33,50 PLN).

Pikantny, ziołowy franc z Villány. (fot. własna)

Csányi Kővilla Cabernet Franc Hársos Dűlő 2018 to wino z linii premium od dużego producenta z Villány – Csányi Pincészet. Powstało z wyselekcjonowanych gron parceli Hársos, i dojrzewało przez dwa lata w 300-litrowych beczkach. Mieni się rubinową, średniogłęboką barwą. Nos skoncentrowany, dość intensywny, z nutami wiśni, maliny, borówki, skóry, przypraw korzennych oraz zielonej papryki. W ustach wytrawne, dość dobrze zbudowane, z średniowysoką kwasowością, gładką taniną, nutami wiśni, czereśni, anyżu, mięty, skóry, tytoniu i papryki. Finisz średniodługi. W stylu nieco bardziej pikantne, ziołowe, ale też bardzo typowe dla odmiany wino. Ocena: *** (87/100 pkt). Cena: 4999 HUF (62 PLN).

Nieklarowany dzikus z południa Balatonu. (fot. własna)

Légli Géza Franc Szüretlen 2019 to jedyne wino w stawce z południowego brzegu Balatonu. Pochodzi z gron zebranych z parceli Landord dűlő, dojrzewało przez rok w 300-litrowych dębowych beczkach, a następnie przez kolejny rok w stalowych zbiornikach. Zostało zabutelkowane bez filtracji. Posiada ciemnorubinową barwę. W nosie znajdziemy aromaty wiśni, buraków, octu balsamicznego, lakieru do paznokci, anyżu, skóry i lukrecji. Usta dobrze zbudowane, wytrawne, z średniowysoką kwasowością, gładką taniną, nutami wiśni, czereśni, buraków, róży, lukrecji, ziemi. Finisz średniodługi. Najbardziej nieoczywiste, trudne do oceny wino, aczkolwiek podobała mi się jego autentyczność i soczystość. Ocena: *** (87/100 pkt). Cena: 5347 HUF (66,50 PLN).

Surowe jury w trakcie pracy. (fot. własna)

Degustacja udowodniła, że cabernet franc ma się na Węgrzech bardzo dobrze, a producenci umiejętnie wykorzystują charakter szczepu i terroir, by stworzyć dobre wina. Oczywiście podczas degustacji nie spróbowaliśmy wielu win z Villány i Szekszárdu, a to właśnie tam odmiana ta cieszy się największym uznaniem i przywiązuje się do niej największą uwagę. Zatem jeśli traficie na „franka” z Węgier – bierzcie bez obaw – raczej nie przydarzy się Wam wtopa.

Degustowałem na zaproszenie Edit Szabó i Eszter Pesti z portalu Borsmenta.

 

Hetényi Én a Tiéd Kékfrankos Rosé 2021 – róż z krainy zielonych wzgórz

Mecseknádasd to urokliwie położona, niewielka wioska, rozciągająca się na północno-wschodnich zboczach pasma Mecsek. To tu, od ponad dwustu lat większość ludności stanowią potomkowie niemieckich osadników, którzy sprowadzili w to miejsce sadzonki winorośli, zbudowali liczne piwniczki i zainicjowali kwitnącą kulturę winiarską. Jedną z rodzin jest familia Hetényich, którzy od sześciu pokoleń zajmują się uprawą winorośli. Prawdziwy przełom oznaczał jednak rok 1992 i założenie własnej winiarni – Hetényi Pince, która posiada dziś uprawy zarówno w regionie Peczu, jak i Szekszárdu. Całość nasadzeń wynosi obecnie 36 ha, i są to w większości stare krzewy ciemnych odmian, takich jak kékfrankos, cabernet sauvignon, merlot, kadarka oraz pinot noir. Z bieli znajdziemy tu chardonnay, cserszegi fűszeres, királyleánykę oraz pölöskei muskotály.

Ciekawa etykieta, solidne wino. (fot. własna)

Hetényi Én a Tiéd Kékfrankos Rosé 2021 to absolutnie typowy, soczysty, reduktywny róż powstały z owoców zebranych z parceli należących do apelacji Szekszárdu. Posiada średniogłęboki, malinowy kolor. W nosie wyczuwalne są aromaty truskawek, poziomek, żurawiny, czerwonej porzeczki, maliny. W ustach jest wytrawne, średnio zbudowane, z średniowysoką kwasowością, dość sporym (13%) alkoholem, oraz delikatną słodyczą. Znajdziemy tu soczyste nuty owocowe spod znaku truskawki, poziomki, maliny, dalej pojawia się grapefruit, czarny pieprz oraz delikatna goryczka. Przyjemny, klasyczne, smaczne wino, wyróżniające się niesztampową etykietą oraz niezwykle przystępną ceną. Jednocześnie – podobnych róży jest na Węgrzech wiele, więc nie ma co wychwalać go w niebiosa. Ot, zwykłe, solidne, marketowe wino. Na swoim poziomie cenowym – warte polecenia. Ocena: *** (85/100 pkt). Cena: 999 HUF (12 PLN).

Źródło wina: zakup własny w węgierskim sklepie sieci marketów Lidl.

Jesienna ofensywa Rafa-Wino – trzy solidne czerwienie z oferty importera

Jesień to na półkuli północnej nie tylko okres zbiorów, ale także czas, gdy spora część firm handlujących winem (zarówno hipermarkety, dyskonty, jak i sklepy specjalistyczne) organizuje wyprzedaże, by przygotować magazyny na nadejście kolejnego rocznika. W szczególności takie promocje popularne są we Francji, gdzie w dużych sieciach handlowych można nabyć wina od czołowych producentów po znacznie obniżonych cenach. W polskich warunkach podobne przeceny też się zdarzają, tym razem jednak będzie mowa o nieco innej strategii promocyjnej, którą proponuje nowosądecki importer – Rafa-Wino. W jego ofercie znajdziemy 3 różne rodzaje promocji: na wina od danego, wybranego producenta (w tym miesiącu Abbotts & Delaunay z Langwedocji), na konkretną butelkę (aktualnie: Vida Bonsai Kadarka 2017) oraz na wina powstałe z wyróżnionej odmiany (obecnie: pinot noir). Dzięki temu w bardzo przystępnych cenach można nabyć sporo bardzo różnorodnych win. Dziś zaś opiszę trzy, wysłane do mnie przez importera według powyższego klucza.

Trójka czerwonych muszkieterów. (fot. własna)

Abbotts & Delaunay Syrah 2019 to wino pochodzące od dość sporego (150 ha) producenta działającego na terenie Langwedocji, działający na tym terenie od 1995 roku. Grona zebrano m.in. z starych krzewów z okolic Nîmes. Wino macerowało przez 3 tygodnie na skórkach, z czego 10% trafiło potem do dębowych beczek. Posiada średniogłęboką, rubinową barwę. Pachnie jeżynami, czarnym pieprzem, czerwoną porzeczką oraz ciemną wiśnią. W ustach wytrawne, średnio zbudowane, o dość wysokiej kwasowości i przyjemnej taninie. Nie brakuje tu owocowości spod znaku wiśni, owoców leśnych, wzbogaconych nutą fiołków, pieprzu i przypraw korzennych. Finisz średni. Udane, soczyste wino wiernie oddające charakter odmiany. Ocena: *** (88/100 pkt). Cena: 54,99 PLN. W październiku przy zakupie 6 win tegoż producenta siódme otrzymacie w prezencie.

Soczysty, smaczny syrah. (fot. własna)

Vida Bonsai Kadarka 2017 reprezentuje kategorię wino miesiąca. To hitowa butelka od świetnego, uznanego producena z Szekszárdu – Pétera Vidy. Powstało z niezwykle starych (około 100-letnich), niskich krzewów, przypominających swym kształtem drzewka bonsai. Fermentowało i dojrzewało w stalowych zbiornikach. Charakteryzuje je typowa dla odmiany, jasna, wiśniowa barwa. Nos kusi aromatami truskawek, malin, wiśni lecz także przypraw korzennych i skóry. W ustach wytrawne, o zwiewnym, lekkim ciele, z świetną kwasowością i delikatną taniną. Sporo tu soczystych owoców spod znaku wiśni, truskawki, jest też ziołowość i pieprzność oraz nuty skórzane. Finisz średni. Udana, lekka wariacja na temat tego szczepu. Ocena: ***/**** (89/100 pkt). Cena: 42,99 PLN (cena regularna: 49,99 PLN)

Pyszna kadarka ze starych krzewów. (fot. własna)

Domaine Huguenots Fixin Petits Crais 2016 to pinot noir z pojedynczej parceli z burgundzkiej gminy Fixin. Wino dojrzewało przez 12-18 miesięcy w dębowych beczkach. Charakteryzuje je niezbyt intensywna rubinowa barwa. Nos pachnie aromatami dojrzałych malin, truskawek, owoców leśnych, a także fiołków oraz wanili. W ustach wytrawne, lekko zbudowane, z wysoką kwasowością i gładką taniną. Nie brak tu dobrej jakości owocu spod znaku truskawek, malin, żurawin, ale także pieprzności, ziołowości, ziemistości i przypraw korzennych. Finisz średniodługi. Najbardziej złożone, ale też najbardziej dojrzałe z całej trójki, z większym spektrum głębi, jednakowoż mogłoby mieć nieco więcej ciała i energii. Ocena: **** (90/100 pkt). Cena: 195,21 PLN (cena regularna: 226,99 PLN).

Burgundzki pinot do kontemplacji. (fot. własna)

Spróbowane przeze mnie wina prezentują solidną jakość, cechuje je bogactwo owocu, choć różni oczywiście poziom cen. Dwa pierwsze z nich to wina codzienne, doskonale pasujące do wszelkiego rodzaju dań mięsnych, czy też makaronów z sosem pomidorowym. Ostatnia butelka, z racji ceny (choć pamiętajmy – Burgundia nigdy nie była i nie będzie tania), to raczej propozycja na święta, lub jako prezent dla kogoś, kto doceni wysoką jakość burgundzkiego terroir.

Źródła wina: przesłane do degustacji przez importera. Promocje na powyższe wina obowiązują do końca października.