Château Ferrière – ostoja biodynamizmu w sercu Médoc

Poszukując kolejnych, wyjątkowych winiarni w Médoc trafiłem na Château Ferrière – jedną z najmniejszych, o ile nie najmniejszą (20 hektarów), klasyfikowaną posiadłość z Margaux. Powoli odzyskuje ona renomę utraconą w XX wieku, kiedy przez długie dekady produkowano tu minimalne ilości wina.

Skromna, schludna siedziba Château. (fot. własna)

Jej początki sięgają połowy XVIII wieku, gdy została założona przez Gabriela Ferrière, królewskiego brokera. W 1777 roku sprzedał on posiadłość swoim kuzynom, z których jeden – Jean Ferrière został wybrany w 1792 roku burmistrzem Bordeaux. Posiadłość przez ponad 150 lat pozostawała w rękach rodziny, zaś w 1855 roku została sklasyfikowana jako jedno z Troisièmes Crus (Grand Cru 3 klasy). W 1914 roku została sprzedana Armand Feuilleratowi, którego potomkowie w 1952 wydzierżawili ją na 40 lat właścicielowi Château Lascombes – Alexowi Lichine. Używał on pochodzących stąd gron do produkcji win w swej głównej posiadłości, wypuszczając tylko niezwykle limitowane serie dla jednej z wielkich linii lotniczych.

Imponujące betonowe zbiorniki fermentacyjne. (fot. własna)

Château Ferrière zostało w 1988 roku nabyte przez Jacquesa Merlauta, właściciela innych znanych posiadłości – Château Chasse-Spleen, Château La Gurgue and Château Haut-Bages Liberal, lecz produkcję wznowiono dopiero w 1992 roku – po wygaśnięciu poprzedniej umowy najmu. Stery winiarni przejęła wówczas córka Jacquesa –  Bernadette Villars-Merlaut, która poświęciła sporo wysiłku odbudowie zaniedbanej posiadłości. Niestety nie dane jej było ujrzeć jej blasku, gdyż wraz z mężem w tym samym roku zginęła w wypadku.

W winiarni praca ciągle wre. (fot. własna)

Od 2000 roku za zarządzanie Château Ferrière (a także Château Haut-Bages Libéral oraz Château La Gurgue) odpowiada jej córka – Claire Villars Lurton. Razem z mężem – Gonzague Lurtonem (właściciel Château Dufort-Vivens) poszerzyli rodzinne portfolio o kolejne posiadłości w regionie oraz w Stanach Zjednoczonych (winiarnia Acaibo w Sonomie). To Claire zdecydowała o przejściu na uprawę biodynamiczną, jako jedna z niewielu w całym regionie. Dzięki szczególnej trosce poświęconej winnicom, oraz licznym modernizacjom w winiarni Château Ferrière powoli odzyskuje swoje miejsce na winiarskiej mapie Margaux.

Biodynamiczne preparaty. (fot. własna)

Do degustacji podano trzy wina z portfolio winiarni oraz powiązanych z nią posiadłości. Jako pierwsze zaserwowano Château Ferrière 2017, kupaż cabernet sauvignon (79%), merlota (19%) oraz petit verdot (2%), dojrzewający przez 18 miesięcy w beczkach z francuskiego dębu (40% nowych). Wino cechuje się ciemno rubinową barwą. Pachnie czrną porzeczką, wiśnią, jeżyną, wanilią, cedrem oraz kawą. W ustach średnio zbudowane, z świetną kwasowością, jedwabistą tanniną oraz dobrze zintegrowanym, średnim alkoholem. Sporo tu nut czarnej porzeczki, wiśni, czereśni, jeżyn, a także czerwonej papryki, kawy, wanilii, dymu i tytoniu. Finisz średniodługi, zaś sami wino jest niespecjalnie złożone, ale eleganckie i harmonijne. Ocena: ***/****  (90/100 pkt).

Solidny początek. (fot. własna)

Następnie nadeszła pora na Château Dufort-Vivens 2015 (Grand Cru 2 klasy), należące do portfolio męża właścicielki. Jest to kupaż cabernet sauvignon (90%) i merlota (10%) z Margaux, dojrzewający w nowych francuskich beczkach (40%) i amforach przez 18 miesięcy. Znajdziemy tu nieco jaśniejszą, średnio głęboką, rubinową barwę. W nosie mamy nieco więcej ewolucji, dominują tu nuty wanilii, kawy, są też śliwki, jeżyny, czarna porzeczka, fiołki, oraz skóra i drewno. W ustach średnio zbudowane, z wysoką kwasowością, ze sporym garbnikiem i przeciętnym alkoholem. Sporo tu nut grafitu, czarnej porzeczki, wiśni, czereśni, wspartych wanilią, dymem, kawą i czekoladą od beczki. Finisz długi, wino posiada sporą głębię i bogactwo, którym wyróżnia się od swego poprzednika. Ocena: **** (92/100 pkt).

Wyśmienite Margaux. (fot. własna)

Ostatnim z trójki win było najstarsze –  Château Haut-Bages Libéral 2009 z apelacji Pauillac. To cuvée z odmian cabernet sauvignon (70%) i merlot (30%) idealnie pokazuje jak wiek pozwala rozwinąć potencjał bordoskich czerwieni. Dojrzewało ono przez 16 miesięcy w dębowych beczkach, z czego 40% w stanowi nowy dąb. Posiada rubinową barwę, wpadającą w granat. Pachnie śliwką, czarną porzeczką, kompotem wiśniowym, skórą, lekką pieprznością oraz czekoladą. W ustach solidnie zbudowane, z wysoką kwasowością, sporą, acz gładką taniną i średnim alkoholem. Na pierwszym planie zaznaczają się nuty czarnych porzeczek, jeżyn, dymu, skóry, grafitu, pojawia się także mokra ziemia oraz tytoń. Finisz długi, wino bogate, złożone, o świetnej równowadze. Ocena: **** (93/100 pkt).

Pauillac w kwiecie wieku. (fot. własna)

Claire Villars Lurton udowadnia, że nawet w tak wymagającym miejscu jak Médoc da się tworzyć solidne wina nie rezygnując przy tym z troski o otaczające środowisko. Co ważne, koncept ten zaszczepiła w innych posiadłościach rodziny, tworząc swego rodzaju front odnowy na Prawym Brzegu Bordeaux. I choć wciąż jest to kropla w morzu konwencjonalnych upraw, to daje nadzieje na zmiany i ogólną poprawę jakości tych obszarów, zdominowanych przez winiarską monokulturę.

Do Bordeaux podróżowałem za swoje, winiarnię odwiedziłem po uprzedniej rezerwacji (wstęp płatny – w cenie degustacja 3 win).

Millésimes Alsace Digitasting – wirtualne spotkanie z śmietanką alzackich win, część druga

Dziś kolejna porcja recenzji win z wirtualnej degustacji, która odbyła się na początku czerwca, tym razem biorę pod lupę wina od dwóch kolejnych producentów: Cave de Turckheim oraz Domaine Charles Frey. Pierwsza z nich to kooperatywa 240 lokalnych winogrodników ze wsi Turckheim, gospodarujących na około 400 hektarach, w tym w 3 grand cru: Brand, Hengst oraz Sommerberg. Spółdzielnia, założona w 1955 roku produkuje dziś około 8 milionów butelek wina, z czego 1,6 miliona stanowią wina musujące (Crémant d’Alsace). Plasuje ją to na 4 miejscu spośród największych winiarni regionu.

Siedziba kooperatywy. (mat. organizatora)

Cave de Turckheim Alsace Grand Cru Brand Riesling 2017 to świetnie, precyzyjnie skrojone wino z wybitnym śladem terroir. Posiada jasnozłotą barwę, pachnie cytryną, grapefruitem, mokrą skałą, naftą, dymem i jabłkiem. W ustach średnio zbudowane, wytrawne, o wysokiej kwasowości, wyraźnie zaznaczonym cukrze resztkowym, średnim alkoholu, o nutach cytryny, limonki, grapefruita, a także brzoskwini, zielonego jabłka, trawy oraz słonością. Finisz długi. Wino niezwykle złożone, ekstraktywne, o świetnej równowadze. Ocena: **** (93/100 pkt).

Wybitny riesling z świetnej parceli. (mat. organizatora)

Drugie z win – Cave de Turckheim Alsace Grand Cru Sommerberg Riesling 2017 ma w sobie nieco mniej uroku, ale też jest to produkt wysokiej jakości. Charakteryzuje je jasnozłota barwa, aromaty krzemienia, miodu, cytrusów, nafty oraz brzoskwini. W ustach średnio zbudowane, wytrawne, z wysoką kwasowością, delikatną słodyczą (9,3 g/l cukru resztkowego) oraz średnim alkoholem. Znajdziemy tu nuty brzoskwini, żółtych i zielonych jabłek, miodu, a także słoność. Finisz średnio długi. Jest to wino o poważnej strukturze, ładnej równowadze, mogłoby mieć nieco więcej głębi smaku. Ocena: **** (90/100 pkt).

Kolejna perełka klasy grand cru. (mat. organizatora)

Kolejna próbka – Cave de Turckeim Alsace Pinot Noir Rouge T 2017 potwierdza, że ta odmiana ma się w regionie naprawdę dobrze i daje coraz to lepsze wina. W tym przypadku mamy selekcję gron z najlepszych parceli (klasy grand cru) dojrzewającą w dębowych beczkach. Cechuje ją średnio głęboka, rubinowa barwa, aromaty kompotu truskawkowego, wiśni, malin, a także skóry i mokrej ziemi. W ustach lekko zbudowane, wytrawne, o sporej kwasowości, z delikatną taniną i średnim alkoholem. Dominują tu nuty soczystych truskawek, malin, wiśni, jest też jeżyna, jak również skóra, mokra ziemia, dym. Finisz średnio długi. Solidny, ładnie skomponowany, niezwykle pijalny pinot noir. Ocena: **** (90/100 pkt).

Smakowity, soczysty pinot noir. (mat. organizatora)

Następna winiarnia – Domaine Charles Frey to rodzinne przedsiębiorstwo z Dambach-la-Ville, którego początki sięgają roku 1958. Pierwsze wina powstały tu w 1963 roku. Początkowo rodzina gospodarowała na 0,75 ha, zaś dzięki stopniowemu zwiększaniu upraw areał winnic osiągnął 20 ha. Od 1996 roku produkcja wina jest prowadzona w sposób organiczny oraz biodynamiczny. Winnice znajdują się w 5 parcelach, z czego jedna – Frankstein – jest sklasyfikowana jako grand cru.

Rodzina Freyów. (mat. organizatora)

Charles Frey Alsace Riesling Granite 2019 to podstawowy kupaż rieslinga z parceli o granitowym podłożu. Posiada jasnozłotą barwę z miedzianym połyskiem. Pachnie żółtymi jabłkami, renetą, gruszkami oraz lekką nutą pieprzną. W ustach średnio zbudowane, wytrawne, o potężnej kwasowości i średnim alkoholu. Znajdziemy w nim nuty żółtych i białych jabłek, gruszek, pigwy. Finisz długi. Nie jest szczególnie złożone i głębokie, ale świetnie zrównoważone. Przywodzi na myśl jesień. Ocena: **** (90/100 pkt).

Wino o smaku jesieni. (mat. organizatora)

Charles Frey Alsace Alsace Grand Cru Frankstein Riesling 2018 pokazuje klasę czołowych alzackich parceli. Charakteryzuje się jasnozłotą barwą. W nosie znajdziemy aromaty nafty, mokrej skały, białego pieprzu, żółtych jabłek oraz wanilii. W ustach solidnie zbudowane, wytrawne, z wysoką kwasowością i średnim alkoholem. Posiada nuty żółtego jabłka, gruszki, cytrusów, przypraw korzennych, wanili oraz herbaty, a także słoną nutę mineralną. Finisz średnio długi. Wielowarstwowy, złożony, świetny riesling. Ocena: **** (92/100 pkt).

Alzackie terroir w szczycie formy. (mat. organizatora)

Ostatnie wino, które zrobiło na mnie spore frażenie to Charles Frey Alsace Pinot Noir F 2017. Jest to klasyczna czerwień, dojrzewająca przez rok na osadzie w 600-litrowych beczkach. Cechuje je jasnoczerwona barwa, aromaty truskawek, malin, wiśni, grzybów, mokrej ziemi, a także fiołków i wanilii. W ustach lekko zbudowane, wytrawne, o średnio wysokiej kwasowości i łagodnej taninie. Sporo tu nut truskawek, wiśni, malin, a także grzybów, ziemi, goździków oraz wanili. Finisz średniodługi. Kolejna udana alzacka czerwień. Ocena: **** (90/100 pkt).

Klasyczny, elegancki pinot noir. (mat. organizatora)

Jak widać – Alzacja kryje niezwykłe bogactwo rodzajów i stylów win, i choć biele są jej najmocniejszą stroną, to znajdziemy tu przepyszne czerwienie z pinot noir, które bez problemu mogą rywalizować z burgundami, a kosztują ułamek ich cen.

Źródło win: przesłane do degustacji przez organizatora targów.

Domaine de La Ville Parcelle No 900 Selection Nature Grand Cru 2017 – niezawodna biel z Szwajcarii

Próbowaliście już może wina ze Szwajcarii? Ja przyznam się bez bicia, że z pierwszą butelką z tego kraju zetknąłem się niedawno, i to w dość niecodziennych okolicznościach – po zbiorach winogron szczepu chasselas w samym sercu węgierskiej Mátry. Chasselas, znana też pod polską nazwą chrupka, jest jedną z flagowych odmian szwajcarskiego winiarstwa, w innych zaś krajach jej udział w produkcji wina jest raczej marginalny. Spożywana jest zazwyczaj jako winogrono deserowe. Natomiast o samej Szwajcarii w świecie winiarskim słyszy się rzadko, gdyż ten niewielki, dość introwertyczny naród wypija niemalże całość produkcji wina, a te butelki, które trafiają na eksport osiągają często niebotyczne kwoty. Tym razem przenosimy się do położonej nad Jeziorem Genewskim apelacji La Côte, a dokładniej położonej w jej wschodnim krańcu miejscowości Morges, gdzie swą siedzibę ma winiarnia Domaine de La Ville. Posiada ona kilkaset lat tradycji produkcji wina (od 1547 roku), zaś grona uprawia się tu na 15 hektarach. Znajdziemy tu zarówno jasne (chardonnay, chasselas, doral, pinot gris), jak i ciemne odmiany (galotta, gamaret, gamay, garanoir, pinot noir oraz servagnin). Stosuje się uprawę biodynamiczną.

Niezawodna biel z Szwajcarii. (fot. własna)

Domaine de La Ville Parcelle No 900 Selection Nature Grand Cru 2017 to stuprocentowe chasselas, z parceli En Joulens. Do produkcji wykorzystano całe kiście, zaś przefermentowane wino dojrzewało na osadzie. Powstało bez dodatku siarki. Posiada bladożółtą barwę, w nosie wyczuwalne są aromaty cytryny, limonki, trawy, siana, gruszki oraz mokrych skał. Usta skoncentrowane, soczyste, z bogatą nutą owoców i ziół: cytryny, limonki, zielonego jabłka, gruszki oraz bazylii. Całość spina świetna kwasowość, słona mineralność i długi, owocowy finisz. Gdybym nie spróbował, to bym nie uwierzył, że powstało ono z tak przeciętnie ocenianej odmiany i to w dodatku jako wino naturalne. Ocena: ***/**** (89/100 pkt).

Źródło wina: degustowane na zaproszenie Bálinta Losonciego.