Wina lodowe są w świecie winiarskim pewnego rodzaju kuriozum. Powstają tam, gdzie mrozy nadchodzą względnie szybko (ale nie za szybko), czyli w krajach o chłodniejszym klimacie, zwłaszcza na półkuli północnej (Kanada, Niemcy), choć ostatnio również spotykamy je w cieplejszych zakątkach globu – na przykład pojawiły się już wina lodowe z Australii czy Nowej Zelandii. Powstają one, gdy temperatura spada poniżej zera (przyjmuje się granicę min. -7 stopni Celsjusza), a a w gronach zamarza woda, przez co wyciśnięty sok jest bardziej ekstraktywny, gęsty. Według węgierskiego prawa winiarskiego (od 2004 roku) podstawą wina lodowego jest moszcz o zawartości min. 282 gram cukru resztkowego na litr. Dzięki temu trunki te są niesamowicie skoncentrowane, złożone i bardzo słodkie.
Na Węgrzech wino to udaje się w wielu miejscach – przede wszystkim nad Balatonem, ale też  w innych regionach winiarskich. Byłoby z pewnością znacznie bardziej popularne, gdyby nie coraz bardziej nieprzewidywalne zimy – w takim wypadku wielu producentów woli nie ryzykować i produkuje wina z późnego zbioru. Tym ciekawsza jest próba robienia słodkiego wina na południu Węgier, w cieplejszym klimacie, gdzie surowe zimy zdarzają się rzadziej.
Rodzina Wekler założyła winnicę w 2006 roku. Zajmuje ona obszar 60 ha w obrębie 3 regionów winiarskich: Pécsi, Tolnai i Szekszárdi. W pierwszym z nich, w okolicy Mecseknádasd powstają głównie wina ze szczepów białych, w tym opisywane dziś wino lodowe: sauvignon blanc, pinot blanc, pinot gris zwany na Węgrzech szürkebarát, olaszrizling, zenit, muscat ottonel oraz cserszegi fűszeres. W pozostałych dwóch regionach powstają przede wszystkim wina czerwone (Cabernet Franc, Merlot, Kékfrankos, Kadarka, Pinot Noir, Portugieser). Młody właściciel János Wekler podjął wyzwanie, by tworzyć wina przyjemne, lekkie i przystępne, jak również te bardziej skoncentrowane, złożone. Takim jest właśnie Wekler Pécsi Olaszrizling Jégbor 2009, noszące również nazwę Cupido. Jest to jedyny do tej pory rocznik wina lodowego w wykonaniu Weklerów, powstało go zaledwie 7000 butelek (0,5 l).

Jest to wino o złotej, głębokiej barwie, w nosie wyczujemy nuty kwiatowe, miód, oraz melona. W ustach jest to wino oleiste, dobrze zbalansowane, sporo cukru równoważy solidna kwasowość, w tle dominują nuty owocowe: morele, melony… Wino o długim, przyjemnym finiszu. Alkohol (12,5%) nie tu przeszkadza, jest dobrze wkomponowany w całość. Z kronikarskiego obowiązku: cena 3999 HUF (54 PLN), ja kupiłem po promocji za 2799 HUF (38 PLN). W tej cene świetna jakość, zwłaszcza, że na Węgrzech wina lodowe bywają dużo droższe. Ocena: ****. Źródło: węgierski Lidl.

W tym roku zima nas nie rozpieszcza. Tak samo tutaj, na Węgrzech, gdzie pogoda zmienia się z dnia na dzień, z godziny na godzinę. Tak też zmienia się mój nastrój, który determinuje wybór wina. Białe Tricollis Cuvée to wino tyleż ciekawe, co „niezimowe”.

Benedyktyni mieli pomysł. Jeszcze kilkanaście lat temu mało kto w okolicy uprawiał wino, a już w ogóle nie było mowy o winiarstwie na skalę przemysłową. Owszem, region miał winiarskie tradycje, ale wykosiła je powojenna kolektywizacja. W głowach opatów od wielu lat kiełkował pomysł odtworzenia winnic, jednak z wielu powodów nie udawało się go zrealizować. Brakowało funduszy, ale również i niezbędnego know-how.

W 2002 roku coś się jednak zmieniło – benedyktyni powołali z bankiem MKB spółkę, a sprawy „techniczne” powierzyli Tiborowi Gálowi. Dodajmy do tego zatrudnienie świetnych architektów (piwnice powstały w 2003 roku), dobre warunki pogodowe (ponad 1950 godzin nasłonecznienia, 550-600 mm opadów rocznie), oraz sławę tego miejsca (taka węgierska Jasna Góra) i mamy sukces gwarantowany. Sukcesywnie dokupywano kolejne grunty, obecnie zajmuje 52 ha. Jej powstanie i rozwój było katalizatorem zmian w regionie, dzięki czemu dziś możemy pić wina od kilkunastu małych, aczkolwiek poważnych producentów.

 

Tricollis Cuvée jest jednym z symboli dobrych, a zarazem całkowicie przyzwoitych cenowo win z tej części Węgier. Co ciekawe, jest to kupaż czterech (a nie jak sugeruje nazwa trzech – choć ten czwarty jest traktowany jako „uzupełnienie”) szczepów: 40% olaszrizling, 30% rajnai rizling, 10% fűszeres tramini, 20% pinot blanc. Powstało 70 000 butelek. Wino to charakteryzuje słomkowa barwa i bardzo złożony zapach – nuty pieprzne, korzenne. Aż chce się skosztować. Usta dają jednak nieco inny obraz – tu wyczuwalne są owoce cytrusowe, jest też solidna kwasowość, mimo to, czuć, że jest to lekkie wino w sam raz na ciepłe letnie wieczory. Tło stanowią aromaty kwiatowe, a na końcu pojawia się lekka goryczka. Jak dla mnie: ***. Po nosie oczekiwałem czegoś więcej, ale nie powiem na to wino złego słowa. Upolowane w węgierskim Auchan za 1390 HUF (19 PLN), stała cena to ok. 1900 HUF (26 PLN).