Notki degustacyjne

T3 Mediator Tokaji Furmint 2021 – udane wino młodego trio z Tállyi

Brak komentarzy

Jedną z największych zmian ostatniego trzydziestolecia w Tokajskim Regionie Winiarskim jest jego otwarcie się na zewnętrzny kapitał. Miejscowe winiarstwo przyciągnęło majętnych inwestorów, którzy stworzyli spore, rentowne przedsiębiorstwa (Dereszla, Disznókő, Gróf Degenfeld, Oremus, Pajzos, Patricius, Sauska czy też Tokaj-Hétszőlő), ale także mniejszych graczy, którzy poczęli odbudowywać zniszczone, stare budynki z pięknymi piwnicami, i często mocno już zapuszczonymi winnicami. Ów swoisty ferment trwa po dziś dzień i każdego roku pojawiają (i znikają) nowe projekty, koncentrujące się na jakościowej produkcji wina.

Trójka przyjaciół – współwłaścicieli. (fot. producenta)

Jednym z stosunkowo nowych graczy jest T3 (TokajDrei) Borászat z Tállya. Jest to wspólne przedsięwzięcie, za którym stoi trzech przyjaciół z uniwersystetu – András Sóstói (winiarz), Dániel Homolya oraz Péter Szerencsi. Początki projektu sięgają 2018 roku, gdy nabyli pierwszą parcelę w siedlisku Közep-hegy, zaś oficjalny początek działalności to rok 2020. Dziś gospodarują na 0,7 ha w parcelach Görbe i Teleki, natomiast dodatkowe 0,8 ha w Közephegy zostało niedawno obsadzone nowymi krzewami. Część win powstaje także z gron kupowanych od zaprzyjaźnionych winogrodników. Przyjaciele planują rozwój do 3-4 hektarów, i roczną produkcję na poziomie ponad 10 tysięcy butelek. Przy produkcji korzystają z pomocy spółdzielczej przetwórni winogron w Tállya.

Parcela Görbe. (fot. producenta)

Ja zaś spróbowałem jednego z pierwszych win – T3 Mediator Tokaji Furmint 2021. Wino to powstało z gron pochodzących z parceli Görbe w Tállya. Fermentowało i dojrzewało przez 8 miesięcy w kontrolowanych warunkach w zbiornikach ze stali nierdzewnej. Posiada bladosłomkową barwę. W nosie wyczuwalne są nuty nafty, gruszki, zielonego jabłka i brzoswinii – choć aromat jest delikatny i nienachalny. W ustach na granicy wytrawności (oficjalnie – półwytrawne), z wyraźnie zaznaczoną słodyczą (13 g/l cukru resztkowego), wysoką kwasowością (8 g/l) i średnim ciałem i alkoholem. Znajdziemy tu nuty jabłka, gruszki, cytryny, polnych ziół, mokrej skały i delikatną, mineralną słoność. Finisz średni. Brak tu złożoności, ale dzięki sporej ilości soczystego owocu i świetnej równowadze między słodyczą i kwasowością jest to solidne, codzienne wino. Ocena: *** (86/100 pkt). Cena: 3000 HUF (33 PLN).

Smaczny, soczysty, codzienny furmint. (fot. własna)

Źródło wina: otrzymane do degustacji od producenta.

Notki degustacyjne

Cmrečnjak Pušipel Classic 2022 – perełka z północnej Chorwacji

Brak komentarzy

Położony w północno-zachodniej Chorwacji region Međimurje jest jednym z mniej znanych, niezbyt często odwiedzanych zakątków tego kraju. Zazwyczaj mijany przez turystów w drodze na wybrzeże, kryje wiele urokliwych miejscowości, jest też istotnym ośrodkiem produkcji wina. Uprawia się tu głównie białe odmiany, w szczególności graševinę, sauvingon blanc, chardonnay, ale też furminta, znanego tu jako pušipel (lub moslavac). Jego istnienie w regionie sięga początków XIX wieku, acz dopiero na początku XXI stulecia zyskuje renomę dzięki małym, ambitnym producentom, którzy postanowili zwiększyć powierzchnię upraw i podnieść jakość win. Dzięki nim dziś zajmuje około 500 hektarów i wciąż rośnie.

Mađerkin breg – najbardziej znana winnica w okolicy. (fot. producenta)

Jednym z tych niewielkich, ambitnych producentów był Rajko Cmrečnjak, założyciel winiarni Vinarija Cmrečnjak z wsi Sveti Urban. Rodzinne gospodarstwo rozpoczęło działalność na początku lat 90. ubiegłego stulecia i z początku zajmowało się szeroko rozumianą produkcją rolniczą – winorośl była jedynie jedną z kilku uprawianych tu roślin. Przełom nastąpił w 1992 roku, gdy Rajko zdecydował poświęcić się w całości produkcji wina. Rodzina wysyłała swoje produkty na liczne konkursy i targi branżowe, co poskutkowało zwiększeniem sprzedaży i koniecznością rozbudowy winiarni. Współcześnie uprawy zajmują 27 hektarów, a rolę Rajka stopniowo przejmuje jego syn Marko. Dziś w winiarni powstaje 17 różnych etykiet wina.

Świeży, owocowa biel z północnego-zachodu Chorwacji. (fot. własna)

Cmrečnjak Pušipel Classic 2022 to podstawowe wino z tej odmiany, fermentujące i dojrzewające w zbiornikach ze stali nierdzewnej. Posiada delikatną, bladosłomkową barwę. Nos kusi aromatami cytryny, limonki, grapefruita, zielonego jabłka i krzemienia. W ustach wino jest wytrawne, średnio zbudowane, z świetną kwasowością i średnim alkoholem. Znajdziemy tu nuty zielonego jabłka, gruszki, cytryny, grapefruita, limonki, brzoskwini, mokrej skały i słony posmak. Finisz średniodługi. Soczyste, smaczne, świeże wino w rewelacyjnej relacji cena/jakość. Pijmy więcej pušipela! Ocena: ***/**** (90/100 pkt). Cena: 12 EUR (52 PLN)

Źródło wina: zakup własny w Chorwacji.

Notki degustacyjne, Podróże z winem

Ferdinánd Pincészet – rodzinna winiarnia z wielkim dziedzictwem

Brak komentarzy

W Tokajskim Regionie Winiarskim znajdziemy wiele małych, rodzinnych winiarni, których tradycje sięgają kilku pokoleń wstecz. Mało jest jednak winiarzy tak trwale i nierozłącznie powiązanych ze swoim miejscem zamieszkania, aniżeli Ákos Ferdinánd Bihari. Rodzina Biharich zamieszkuje Mád od co najmniej połowy XVI wieku i należała do stanu szlacheckiego. Winiarstwo nigdy nie było dla nich źródłem utrzymania, aczkolwiek jak większość mieszkańców okolic – posiadali oni swoje winnice i produkowali wino na własne potrzeby.

Winiarz we własnej osobie. (fot. własna)

Historia winiarni Ferdinánd Pincészet zaczęła się latem 2007 roku, kiedy Ákos Ferdinánd Bihari odziedziczył winnice po dziadkach. Początkowe dwa hektary rozrosły się do pięciu, a niemalże całość upraw stopniowo została wycięta i od nowa nasadzona sprowadzonymi z Austrii sadzonkami furminta klonu T85. Dziś Bihari posiada winnice w siedliskach Szent Tamás, Urágya, Kis-hegy oraz Padi-hegy. Wina dojrzewają w starej, kilkusetletniej piwnicy, która w ostatniej dekadzie została częściowo odnowiona.

Furmint Kis-hegy w nowych beczkach. (fot. własna)

Wizytę w winiarni rozpoczęliśmy od krótkiej lekcji geologii – Ákos Ferdinánd namiętnie kolekcjonuje zarówno charakterystyczne dla siedlisk skały, jak i różnego rodzaju skamieliny, dość często występujące pomiędzy krzewami winnej latorośli. Później spróbowaliśmy  czterech, dojrzewająych win z rocznika 2023 – na mnie największe wrażenie zrobił reduktywny furmint z parceli Kishegy, wybitnie oddający wulkaniczny charakter miejscowego terroir. Co ważne, w winiarni powstają tylko wina z pojedynczych parceli, często w bardzo limitowanych ilościach. Roczna produkcja wynosi maksymalnie około 10-12 tysięcy butelek rocznie. Na koniec skosztowaliśmy dwóch słodkich win, które obecnie znajdują się w sprzedaży.

Wyjątkowe, jednoparcelowe szamorodni. (fot. własna)

Jako pierwsze z nich do kieliszków trafiło Ferdinánd Tokaji Édes Szamorodni Kis-hegy 2017. Wino fermentowało spontanicznie i dojrzewało przez cztery i pół roku, z czego część w dębowych beczkach. Posiada jasnozłoty, średniogłęboki kolor. Pachnie suszonymi owocami, morelą, brzoskwinią, botrytisem, ale też krzemieniem i rosołem. W ustach słodkie, średnio zbudowane, z wysoką kwasowością, umiarkowaną słodyczą, wyraźnym alkoholem. Znajdziemy tu nuty suszonych śliwek, brzoskwini, moreli, miodu, ale też słony posmak. Finisz długi, niemalże wytrawny. Jakże różne od powszechnych obecnie, bardzo słodkich, nowoczesnych szamorodni. Ocena: ***/**** (90/100 pkt).

Soczyste, młodziutkie aszú. (fot. własna)

Ferdinánd Tokaji Aszú Úrágya-dűlő 2020 powstało z pierwszych owoców furminta z świeżo obsadzonej parceli Úrágya. Wino fermentowało i dojrzewało przez półtora roku w dębowych beczkach. Cechuje je jasnozłoty kolor. W nosie wyczuwalne są aromaty moreli, pigwy, brzoskwini, propolisu, botrytisu, skórki pomarańczy. Usta są bardzo słodkie, dobrze zbudowane, z wysoką kwasowością, niskim alkoholem, oraz nutami miodu, moreli, brzoswkini, pigwy, mirabelek, cytryny oraz mokrej skały i przypraw korzennych. Finisz niezwykle długi. Soczyste, zwiewne, młodziutkie aszú z trudnego rocznika. Ocena: **** (92/100 pkt).

Widok na górę tokajską ze szczytu winnicy Szent Tamás. (fot. własna)

Ákos Ferdinánd Bihari jest jednym z cichych, cierpliwych bohaterów regionu, udowadniającym, że bez wielkiego kapitału i potężnego zaplecza można stworzyć sprawnie działające, niewielkie rodzinne gospodarstwo, którego wina równają jakością do najlepszych producentów regionu. Po latach inwestycji i rozbudowy już wkrótce winiarnia szerzej otworzy swe podwoje dla odwiedzających, a nowe wina wkrótce trafią do butelek i sprzedaży. Potencjał na przyszłość jest olbrzymi. Patrząc na drogę Bihariego śmiało można stwierdzić, że nie zaprzepaści on potencjału, który dają mu krzewy, terroir i doświadczenie. Ja będę z uwagą śledził jego dalsze kroki, a już dziś oczekuję na wytrawne wina z rocznika 2023 – ich pojawienie się na rynku z pewnością przysporzy winiarni nowych fanów.

Do Mád podróżowałem za swoje, w winiarni degustowałem na zaproszenie producenta.