Kwestia dojrzewalności tokajskich win wytrawnych jest po dziś dzień tematem rozlicznych dyskusji. Pomimo ponad trzech dekad i rewolucji technologicznej w winiarniach, wciąż zaledwie niewielka ich ilość poddawana jest dłuższemu leżakowaniu i wypuszczana na rynek kilka lat po zabutelkowaniu. Związane jest to oczywiście z uwarunkowaniami finansowymi (cash flow), ale też obawą o jakość produktu, który trafi w ręce konsumenta. Dużą uwagę poświęca się tu furmintowi, aczkolwiek w ostatnich latach dało się zauważyć zwrócenie uwagi w kierunku drugiej, najpopularniejszej w regionie odmianie – hárslevelű. Niektórzy są zdania, że kwiatowy, miodowy charakter tego szczepu dłużej zachowuje swe właściwości.
Gmach winiarni w Mád. (fot. Andrzej Wojciechowski)
By sprawdzić czy jest to prawda sięgnąłem po butelkę od znanej winiarni z wioski Mád – Zsirai Pincészet. To rodzinne gospodarstwo zostało założone w 2003 roku przez Csabę Zsirai, jako odskocznia od pracy biurowej. Początki były skromne – niewielka piwniczka we wsi Palkonya (region Villány) i otaczające ją winnice. Dwa lata później dołączyła do nich parcela w Mád, a w 2008 – na wzgórzu Somló. Obszar nasadzeń stopniowo powiększał się, a wraz z nim ilość pracy i koszta – dlatego też Csaba zdecydował się komercjalizację produkcji. Niestety, w 2011 nagle zmarł, i prowadzenie rodzinnego przedsiębiorstwa spadło na barki córek: Petry i Katy. Przez pierwsze lata starsza z sióstr zarządzała firmą, Kata dołączyła do niej w 2013 roku. Dziś Petra odpowiada za parcele w Somló i Palkonya (1,5 i 2 ha), natomiast Kata przeprowadziła się do Mád, gdzie nadzoruje tamtejsze uprawy (15 ha) oraz mały apartament dla gości. Roczna produkcja wynosi około 35 tysięcy butelek wina.
Klasyczne, dojrzałe tokajskie hárslevelű. (fot. własna)
Zsirai Pince Betsek Hárslevelű 2017 to dojrzałe wino z pojedynczej, wysoko klasyfikowanej parceli z Mád. Grona użyte do produkcji zebrano na początku października. Spontanicznie fermentowało i dojrzewało przez osiem miesięcy w używanych, 220-litrowych beczkach. Posiada głęboką złotą barwę. Pachnie skórą, drewnem, suszoną śliwką, gruszką, żółtym jabłkiem, dymem oraz mokrą skałą. W ustach wytrawne, dobrze zbudowane, z wysoką kwasowością, lekką taniną, nutami polnych ziół, herbaty, drewna, gruszki, papierówki, miodu oraz słoną mineralnością. Finisz średni. Pokazuje klasyczny, lekko oksydatywny charakter wytrawnego Tokaju, aczkolwiek wciąż pełne jest głębi, energii i świeżości. Finisz mógłby być jednak nieco dłuższy. Ocena: ***/**** (89/100 pkt). Cena: 4800 HUF (53 PLN).
Źródło wina: wylicytowane podczas aukcji charytatywnej organizowanej przez stowarzyszenie winiarek Mosolybor.