1. Okręg winiarski Sopron, czyli Soproni Borvidék, to najbardziej na zachód położona winiarska apelacja Węgier. Rozciąga się on wzdłóż granicy z Austrią, od Vaskeresztes na południu, przez Kőszeg, Sopron, aż do granicznej wsi Fertőrákos na północy. Uprawy (1365 ha) porastają wschodniego przedgórza Alp oraz żyzną nizinę okolic Jeziora Nezyderskiego.
Sopron – stolica i największe miasto regionu. (fot. własna)
2. Podłoże skalne stanowią tu łupki mikowe oraz gneis, w wielu miejscach znajdziemy także piaskowce, skały wapienne, less oraz glinę. W regionie panuje klimat kontynentalny, z stosunkowo łagodnymi zimami i umiarkowanie ciepłymi latami. Pogodę temperuje wpływ Jeziora Nezyderskiego i pobliskie Alpy, zatrzymujące napływ chłodnego powietrza. Średnia roczna ilość opadów wynosi około 550-650 mm.
Winnice w jesiennym słońcu. (fot. własna)
3. Tradycje uprawy winorośli w regionie sięgają starożytności, czego dowodem są gliniane amfory znalezione w ruinach miasta Scarbantia (dzisiejszy Sopron). Kolejne świadectwa produkcji wina pochodzą z końca XIII wieku, gdy Sopron uzyskał od węgierskich monarchów status Wolnego Królewskiego Miasta, a dzięki temu również liczne przywileje handlowe. Tutejsze wino trafia na zachód Europy. W tym okresie czasu większość upraw stanowią jasne odmiany, ciemne szczepy – w tym kékfrankos – zyskują uznanie pod koniec XIX wieku. Wraz z początkiem XX wieku dominują w miejscowym krajobrazie. Niegdyś miejscowi winiarze zwani byli poncichter – od niemieckiego Bohnenzüchter (plantator fasoli) – gdyż pomiędzy rzędami winorośli uprawiano także rośliny strączkowe.
Tradycyjny lokal mieszczący się w piwnicy. (fot. własna)
4. Nie bez przyczyny nazywa się Sopron stolicą kékfrankosa. W regionie ciemne odmiany stanowią ponad ¾ upraw, zaś najważniejszą rolę pełni właśnie kékfrankos, który rośnie na niespełna 630 hektarach. Oprócz niego istotną pozycję w winnicach zajmuje zweigelt (136 ha) oraz grüner veltliner, zwany tu zöldveltelini (114 ha). W większej ilości znajdziemy tu także cabernet sauvignon, merlota, pinot noir oraz Irsai Olivér.
Kékfrankos – gwiazda Sopronu. (fot. własna)
5. Flagowa odmiana, zwana na Węgrzech kékfrankos, a w sąsiedniej Austrii Blaufränkisch, występuje w wielu krajach Europy Środkowej. Badania genetyczne wskazały, że pochodzi ona najprawdopodobniej z obszaru słoweńskiej Dolnej Styrii, na co może wskazywać również jeden z wariantów jej nazwy: Lemberger – od miejscowości Lemberg pri Šmarju. To stąd trafiła najpierw na tereny Dolnej Austrii, a potem do Sopronu i kolejnych regionów. Dziś stanowi najpopularniejszą na Węgrzech odmianę winorośli z areałem upraw na poziomie 7312 ha. Szczep ten charakteryzuje się średnią budową win, wysoką kwasowością, średnią tanicznością oraz nutami wiśni, czereśni oraz jeżyny. Ze względu na te fakty nazywany jest często pinot noir Europy Środkowej.
Tradycyjne piwniczki winne w Cák. (fot. własna)
6. Rok 2018 został ogłoszony na Węgrzech Rokiem Kékfrankosa. Pomimo sporych wysiłków marketingowych, nie przyniosły one zbyt wiele dla promocji odmiany. Współcześnie odbywa się niezwykle mało imprez poświęconych wyłącznie kékfrankosowi, jedyna z nich, którą znalazłem – odbywa się w regionie Mátry. Największą winiarską imprezą w Sopronie jest natomiast Soproni Borünnep, który w tym roku odbędzie się pomiędzy 19 a 21 maja.
Koffer Bár – jeden z najlepszych winiarskich adresów Sopronu. (fot. własna)
7. Najważniejsi producenci w regionie Sopronu to: Etyeki Kúria, Garger Pince, Jagodics Pince, Jandl Pince, Lővér Pince, Luka Pincészet, Pfneiszl Pince, Steigler Pince, Stubenvoll Pince, Tachner Bor- és Pezsgőház, Unger Bormanufaktúra, Vincellér Borbirtok, Weninger Pincészet, Winelife Borászat.
