Znawcom Tokaju nie trzeba przedstawiać sylwetki Károlya Átsa. Jest on jednym z najbardziej znanych winiarzy ostatniego trzydziestolecia, przez lata odpowiadał za produkcję wina w spółce Royal Tokaji, dziś natomiast jest głównym enologiem winiarni Grand Tokaj – dawnego państwowego molocha, który niedawno zmienił właściciela (jest nim Uniwersytet Tokaj-Hegyalja w Sárospatak). Jego gwiazda rozbłysła pełnym blaskiem na początku XX wieku, za sprawą 100-punktowej oceny dla jego esencji w magazynie Wine & Spirits, zaś w 2012 roku nagrodzono go tytułem Winiarza Roku. Mało kto jednak wie, że od 2012 roku prowadzi on również własne gospodarstwo z siedzibą w Tarcal. Do winiarni przynależy 3,5 hektara upraw w położonych w Mád parcelach Birsalmás, Danczka, Holdvölgy, Szent Tamás oraz Suba. Rocznie powstaje tu około 15 tysięcy butelek wina.

Lekki, klasyczny furmint. (fot. własna)

Jedno z nich nabyłem nie tak dawno na jednej z cyklicznych promocji w węgierskim Lidlu. Áts Furmint 2021 to kupaż stworzony z gron zebranych w parcelach Birsalmás, Danczka oraz Holdvölgy. Fermentowało i dojrzewało w dębowych beczkach oraz stalowych zbiornikach. Posiada jasną, bladozieloną barwę. W nosie znajdziemy aromaty cytryny, zielonego jabłka, brzoskwini, limonki, gruszki oraz wanili. W ustach wytrawne, średnio zbudowane, z wysoką kwasowością, delikatnym cukrem resztkowym, oraz nutami cytryny, limonki, mokrej skały, gruszki, brzoskwini. Finisz średni. Niezbyt głębokie, ale lekkie, świeże, przystępne wino, o wyraźnym, tokajskim charakerze. Ocena: *** (87/100 pkt). Cena: 1699 HUF (19,50 PLN).

Źródło wina: zakup własny w węgierskim sklepie sieci Lidl.

Lato w pełni, i nie sposób oprzeć się wrażeniu, że jest to ten okres roku, gdy spożywanych jest najwięcej białych win wytrawnych. Moim naturalnym wyborem o tej porze roku są świeże, mocno kwasowe furminty z Tokaju, w szczególności w mocno owocowym, niebeczkowym wydaniu. Tym razem postanowiłem nieco odejść od tej reguły, i sięgnąłem po butelkę od producenta, o którym mówi i pisze się w Polsce wyjątkowo mało – Orosz Gábor Pincészete. Mieszcząca się w wiosce Mád winiarnia powstała w 1994 roku, jednakże rodzinne tradycje winiarskie sięgają początków XVII wieku. Po II Wojnie Światowej winnice należące do Oroszów zostały znacjonalizowane, część z nich udało się odzyskać po transformacji ustrojowej. Dziś rodzina gospodaruje na 7,8 ha w 6 stanowiskach (Betsek, Holdvölgy, Király, Nyúlászó, Szent Tamás, Úrágya), zaś kolejne 6,7 ha czeka na obsadzenie winoroślą. Jak sama nazwa wskazuje, rolę enologa pełni tu Gábor Orosz, jeden z najbardziej utalentowanych winiarzy regionu. Pracę w rodzinnym gospodarstwie łączy z zarządzaniem winiarnią Bodvin, której jest współwłaścicielem. Winiarnia jest również członkiem-założycielem stowarzyszenia Mádi Kör.

Sok z wulkanicznych skał. (fot. własna)

Orosz Gábor Tokaji Birtok Furmint 2019 to wino powstałe w całości z gron pochodzących z najlepszych parceli producenta – Betsek, Király, Nyúlászó, Szent Tamás oraz Úrágya. Fermentowało i dojrzewało w beczkach z zempleńskiego dębu. Posiada jasnozłotą barwę. Nos otwiera się powoli, stopniowo pojawiają się aromaty brzoskwini, gruszki, przypraw korzennych, cytrusów, polnych ziół oraz mokrej skały. W ustach wytrawne, dość dobrze zbudowane, z średnio-wysoką kwasowością, wysokim, acz niezbyt wystającym alkoholem (14%). Znajdziemy tu nuty gruszki, żółtego jabłka, polnych ziół, szałwi, cytryny, wanilii, oraz wyraźnie zaznaczony słony, mineralny posmak. Finisz średniodługi. Poważne, wymagające, złożone wino, które najlepsze ma jeszcze przed sobą. Ocena: ***/**** (90/100 pkt). Cena: 4500 HUF (57 PLN).

Źródło wina: zakup własny u producenta.